Uyku, Mavi Işık ve Sağlık

 

Sağlıklı bir yaşam için uyku süresi ve uyku düzeni olmazsa olmaz iki unsurdur. CDC* önerisine göre 18-60 yaş aralığındaki bireylerin günlük 7 saat ve üzeri uykuya vücutlarının ihtiyaçları vardır. Türkiye Sağlık Bakanlığı tespitlerine göre kişi günlük ihtiyaç duyulan uyku süresinden az ve düzensiz saatlerde uyursa  ruhsal hastalıklar başta olmak üzere kalp rahatsızlıkları, Tip 2 Diyabet, inme, bağışıklık sistemi bozuklukları, yüksek tansiyon ve obezite gibi hastalıklar açısından riskli durumlarla karşı karşıya kalabilir.

İnsanların beyninde mercimek tanesi büyüklüğündeki oldukça önemli görevleri olan epifiz bezinden melatonin adında bir hormon salgılanmaktadır. Bu hormon uyku-uyanıklık döngüsünde oldukça kritik göreve sahiptir. Bu döngüde melatonin salınımı arttıkça vücut dinlenmeye ve hücre yenilenmesine geçiş başlamaktadır. 

Hormonun salınımı akşam 09.00 ile 10.00 arasında artmaya başlamaktadır. Bu saatlere yaklaşırken kişinin yavaş yavaş ortam ışığını azaltarak vücudunun melatonin salgılanmasına imkan sağlayacak şartları oluştrması gerekmektedir. Hormonun en üst seviyeye ulaşarak zirve yaptığı gece  02.00 ile 04.00 saatleri arasında kişi mutlaka uykuda olmalıdır. Sağlıklı olmak için gerekli olan  sağlıklı uyku, melatonin hormonunun yeterince salgılanabildiği, hücrelerin yenilenebildiği ve kişinin yeterince dinlenebildiği uykudur.

Teknoloji ve Uyku

Mavi ışık tabletlerde, telefonlarda ve bilgisayarlarda bulunan enerji düzeyi oldukça yüksek bir ışıktır. Özellikle vücudun dinlenmeye geçtiği ve normal şartlarda melatonin salınımının artmaya başladığı saatlerde maruz kalınan mavi ışık bu hormonun salınımını geciktirmekte kişinin uyku kalitesi ve süresini azaltmaktadır. Uykusuzlukla sonuçlanan bu döngü ne kadar sık tekrar ederse kişinin gün içinde bilişsel fonksiyonlarının azalması ve fiziksel-ruhsal sağlığının bozulması o denli kaçınılmaz olur.

Teknoloji ile geceleri aramıza mesafe koyarak hem ruhsal hem de fiziksel sağlığımızı koruyabiliriz. Geceleri bilgisayar, telefon veya tablet gibi cihazları kullanıyorsak yavaş yavaş azaltmalı ve bu süre boyunca cihazlardaki gece ışığı özelliğini kullanarak mavi ışığın sağlığımıza olan zararını hiç olmazsa bir miktar engellemeye çalışmalıyız. 

*Centers for Disease Control and Prevention: Amerika Birleşik Devletleri Sağlık ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'na bağlı, kamu sağlığı ve kamu güvenliğinin sağlanması konusunda çalışan bir birimdir.

Sağlıklı Yaşam Dünyası Grubu olarak instagram hesabımızdan teknoloji kulanımı, sağlık psikolojisi, sağlıklı beslenme ve fiziksel aktivite konularında oldukça faydalı içerikler üretmekteyiz. Sayfamızı ziyaret ederek sürdürülebilir sağlıklı yaşama yönelik farkındalığınızı artırabilir duyurularımızdan haberdar olabilirsiniz ☺

Sorularınız veya katkılarınız için yorumlar kısmını kullanabilir ya da Instagram/Gmail hesaplarımızdan bize ulaşabilirsiniz. Sağlıkla kalın ☺

 Psikolog Esma Nur Yıldız

@saglikli.yasam.dunyasi

info.saydu@gmail.com